Bezoek aan Elburg, 28 maart 2007

Elburg is een mooi oud vestingstadje aan het Veluwemeer. Het is een van de weinige plaatsen in Nederland waar de oude binnenstad nog bijna compleet intact is. Dat lijkt erop te wijzen dat Elburg in het verleden een belangrijke plaats was, maar dat dit niet zo is gebleven. Gebrek aan vernieuwing in een stad duidt er meestal op dat er geen geld was. Maar niet getreurd, want mocht dit inderdaad het geval zijn, dan heeft dat geleidt tot een mooi stukje historisch Nederland. De vestingwerken van Elburg zijn nog heel goed te herkennen op luchtfoto's, en zijn bijna niets veranderd als je die vergelijkt met een oude kaart. Elburg heeft deel uitgemaakt van het Hanzeverbond, een handelsblok van verschillende Europese steden, of misschien liever gezegd stadsstaten. Andere voorbeelden van Nederlandse Hanzesteden zijn Kampen, Zwolle, Harderwijk, Deventer en Zutphen.

Luchtfoto Elburg	Oude kaart

De economische basis van Elburg is altijd het water geweest, in het bijzonder de Zuiderzee. Toen de handel met de andere Hanze steden steeds minder belangrijk werd, schakelde Elburg over op de visvangst. Dit is tot de afsluiting van de Zuiderzee zo gebleven. Daarna was de visserij voorbij en moest Elburg andere bestaansbronnen zoeken.

Haven van Elburg

De Elburgse vischpoort

Van de stadsmuren van Elburg is niet zoveel meer over. Maar in ieder geval is nog wel duidelijk waar ze gestaan hebben. In de 19e eeuw zijn tegen de stadsmuur aan, de zogenaamde muurhuizen gebouwd, kleine hokken voor de allerarmsten. Op de foto kun je nog duidelijk de muur zien.

Een muurhuis

De kerk van Elburg staat op een wat merkwaardige plek, helemaal in een hoekje van de binnenstad, en niet zoals meestal min of meer in het centrum. Hieruit blijkt dat Elburg een geplande nederzetting is, het kaarsrechte schaakbordpatroon van de straten wijst daar natuurlijk ook al op. Misschien heeft de architect zich door oude Romeinse steden laten beïnvloeden.

De kerktoren	met stadspomp

Vanaf de toren, die geen spits meer heeft, heb je een prachtig uitzicht. Ik refereerde net al even aan het feit dat het na verloop van tijd economisch gezien niet meer zo goed ging met Elburg. Het feit dat men, hoogstwaarschijnlijk vanwege geldgebrek, de spits nooit meer heeft herbouwd, is hier ook een aanwijzing voor.

In het historisch museum is veel te vinden over Elburg's visserij verleden. Het pand is gevestigd in een oud kloostercomplex. De kloostertuin is zelfs nog bijna compleet aanwezig.

De visserijzaal	rondleiding

De oude kloostertuin

De markt van Elburg	met gracht

Frans heeft net een oude fiets uit de gracht gevist

Een versterkt huis, oftewel stadskasteel

Rondvaart over het Veluwemeer