Bezoek aan Nijkerk, 22 april 2008
Nijkerk is een stadje aan de rand van de Veluwe, in de buurt van Amersfoort. De naam Nijkerk komt, dat zal niemand verbazen, van "nieuwe kerk". Lang geleden brandde de oude kerk af en daarom werd het buurtje rond de nieuw gebouwde kerk Nijkerk genoemd en dit is later uitgegroeid tot het stadje zoals het nu is. Van oudsher is er in Nijkerk vrij veel industrie aanwezig. De ligging aan de Zuiderzee maakte het mogelijk om relatief eenvoudig goederen te vervoeren. Tegenwoordig is het vervoer over het water niet meer belangrijk, maar Nijkerk ligt redelijk gunstig aan snelweg en spoor.
In de achttiende eeuw was Nijkerk het toneel van de "Nijkerker beroeringen", een heftige beweging in het kerkelijk leven, met
mensen die zich plotseling vreemd gingen gedragen, in trance raakten en voorspellingen deden enzo, een beetje zoals de Pinkstergemeenten en dergelijk spul
vandaag de dag. Ik las over de "beroeringen"
en daarbij moest ik toch wel een beetje lachen. Voor mijn gevoel waren het een stel ziekelijke aanstellers. Ook in een aantal 18e eeuwse commentaren
kom je droogjes dit soort opmerkingen tegen. Er werd toen vrij veel aandacht aan Nijkerk besteed omdat zoiets in Nederland, de Nederlandse volksaard
kennende, uiterst ongebruikelijk was. En inderdaad, voor mijn gevoel horen in trance raken en extase thuis bij
uiterst primitieve volkeren en godsdiensten, zoals het shamanisme en zo. Maar goed, ik ben geconditioneerd door de Westerse beschaving
en daar zal de scepsis wel vandaan komen.